“….. භාෂාවේ පරිහානියක් තිබෙනවා, අධ්‍යාපනයේ පරිහානියක් තිබෙනවා, විශ්වවිද්‍යාල ආචාර්ය වරුන්ගේ පරිහානියක් තිබෙනවා. මේක මුළු සමාජ දේහයේම තියෙන පරිහානියක්. ඉහළ සිට පහළටම අධ්‍යාපන ක්ෂේත්‍රයේ සුදුස්සන් නැහැ. මේක නිවැරැදි වෙන්න නම් නිදහස්, ස්වාධීන අධ්‍යාපන ක්‍රමයක් ඇතිවිය යුතුයි. විශ්වවිද්‍යාලවල සිටින ආචාර්යවරුන් ටියුෂන්කරනවා. ඔවුන් පර්යේෂණ කරන්නෙ නැහැ. ආචාර්ය උපාධි කරන්නෙ නැහැ.”

පසුගිය සෙනසුරාදා (2013 මාර්තු 02දා)ට කුමාරතුංග මුනිදාසයන්ගේ 69වෙනි ගුණ සමරුව යෙදී තිබුණා. අහම්බෙන් හෝ භාෂා හා සාහිත්‍ය අධ්‍යාපන වැඩසටහනක සමාරම්භක මොහොත ද එදිනටම නියමිතව තිබුණා. වැඩමුළුව පැවැතියේ, කොළඹ විශ්විවිද්‍යාලය ආසන්නයේ පිහිටි බස්නාහිර පළාත් සංස්කෘතික මධ්‍යස්ථානයේදී. දිවයිනේ සතර දෙසින් පැමිණි භාෂාසේවීන් හයසියයකට ආසන්න පිරිසක් මෙම අවස්ථාවට සහභාගී වුවා. වැඩසටහන ගැන ඉදිරියේදී ලියන්නට අදහස් කරන බැවින් මෙහිදී ඒ ගැන නොලියමි.

‘වර්තමාන බුද්ධි පරිහානිය’ ගැන මෙම සාකච්ඡා සභාවේදී ආචාර්ය මයිකල් ප්‍රනාන්දු දැක්වූ අදහස් අවධානයට ලක් විය යුතු දිසාවක් පෙන්වයි.

ඔහු කියා සිටියේ මහාචාර්ය සරච්චන්ද්‍ර, මහාචාර්ය ඩී.ඊ. හෙට්ටිආරච්චි වැනි වියතුන් සේවය කළ පේරාදෙණිය සරසවියේ සිංහල අංශය, ඔවුන්ගේ අභාවයෙන් පසු පිරිහී ගිය බවයි. එකල පැවැති ශාස්ත්‍රීය ප්‍රබෝධය ඉන් පසු යලි කිසි දිනෙක ඇති නොවූ බව ආචාර්ය මයිකල් පැවසූවේ හැඟුම් බරවයි. ඔහු මෙම යුගය හැදින්වූවේ ‘පරිහානි සමය’ යනුවෙන්. තමන්ද අදාළ අංශයේ ආචාර්යවරයෙක් වශයෙන් (වසර 30කට ආසන්න කාලයක්) සේවය කළ බව ඔහු නොවලහා කිව්වා.

මේ යුගයේ බුද්ධි පරිහානියේ ස්වරූපය පෙන්වා දෙන්න, ආචාර්ය මයිකල් ප්‍රනාන්දු සිය අත්දැකීමක් ගෙනහැර පෑවා. ඊට අනුව ඔහු 1970 වසරේදී, නාට්‍ය හා රංග කලාව විෂයට ආචාර්ය උපාධියක් ලබා ගෙන දශක හතරක් ගතවන තෙක් මෙම අංශයේ සේවය කළ කිසිදු විද්‍යාර්ථියෙක් එම විෂය ක්ෂේත්‍රය සඳහා එවැනි සාමාර්ථයක් ලබා ගෙන නැහැ.

ඔහු එහිදි මෙසේද සඳහන් කළා. “….. භාෂාවේ පරිහානියක් තිබෙනවා, අධ්‍යාපනයේ පරිහානියක් තිබෙනවා, විශ්වවිද්‍යාල ආචාර්ය වරුන්ගේ පරිහානියක් තිබෙනවා. මේක මුළු සමාජ දේහයේම තියෙන පරිහානියක්. ඉහළ සිට පහළටම අධ්‍යාපන ක්ෂේත්‍රයේ සුදුස්සන් නැහැ. මේක නිවැරැදි වෙන්න නම් නිදහස්, ස්වාධීන අධ්‍යාපන ක්‍රමයක් ඇතිවිය යුතුයි. විශ්වවිද්‍යාලවල සිටින ආචාර්යවරුන් ටියුෂන්කරනවා. ඔවුන් පර්යේෂණ කරන්නෙ නැහැ. ආචාර්ය උපාධි කරන්නෙ නැහැ.”

“අධ්‍යාපනය, භාෂාව, කලාව දියුණු කිරීම රජයකට කළ හැකි කාර්යයක් නෙවෙයි. එය කළ යුත්තේ බුද්ධිමතුන් හා කලාකරුවන්. රජය කළ යුත්තේ ඒ සඳහා ඔවුන් අවශ්‍ය සහය ලබා දීමයි.”

භාෂාව ස්ථිතික දෙයක්ය යන අදහසට එරෙහිව ඔහු කරුණු දැක් වූවා . ඔහු කියන්නේ වෙනස් වීම ස්වභාවික බවයි. එම වෙනස්වීම යහපත් දෙසට මෙන්ම අයහපත් පැත්තටත් සිදුවිය හැකි බවයි. භාෂා පරිහානිය ලෙස ආචාර්ය මයිකල් ප්‍රනාන්දු දැක්වූයේ අයහපත් අයුරින් සිදුවන භාෂා ව්‍යවහාරයයි.

ඔහුගේ අදහස් දැක්වීමට නිශ්චිත එල්ලයක් තිබු බවක් පෙනුනෙ නැහැ. ඒනිසා එය විවිධ දිශාවන්ට ඇදී ගියා. මේ අදහස් සවිස්තරාත්මකව දැක්වුවහොත් ඵලදායකයි.

පේරාදෙණිය සරසවියේ සේවය කළ කිසිදු විද්‍යාර්ථියෙක්, ගතවු වසර 40තුළ නාට්‍ය කලාව විෂය සඳහා ආචාර්ය උපාධියක් ලබා නොගත් බව ආචාර්ය මයිකල් පවසන විට මෙරට නාට්‍ය කලා අධ්‍යාපනයට අදාළ තොරතුරු කිහිපයක් හෙළිදරව් කළ යුතුයි.

– අ.පො.ස. (උ/පෙළ) සඳහා නාට්‍ය හා රංග කලාව ඉගැන්වීම 1976 වසරේ සිට නියමිතව තිබුණා.

– අ.පො.ස. (සා/පෙළ) සඳහා නාට්‍ය හා රංග කලාව ඉගැන්වීම ආරම්භ කළේ 2000 වසරේදී.

– කැලණිය විශ්වවිද්‍යාලය නාට්‍ය හා රංග කලාව සඳහා මූලික උපාධි පිරිනැමීම මෙයට වසර 7කට හා සෞන්දර්ය කලා විශ්වවිද්‍යාලය මෙයට වසර 4කට පෙර ආරම්භ කළා.