ධනවත් සමාජයන්හි නිදහසේ ආශාවන්හි ගැලෙන්නට ඉඩ සළස්වනු ලැබූ දරුවෝ, බටහිර විවේචනයට ලක්කරන්නන් හා එකට එකතුවී මෙසේ ප්රකාශ කර සිටිති. “සියලුම සංස්කෘතීන් එකහා සමානව සුජාතය; හැම දෙයම සංස්කෘතික වන්නේය.” නමුත් ඔවුන්ගේ තනි හඬ ඔවුන් බොහෝ වෙනස් ආස්ථාන දරන බව වසන් කරයි. දහනවවන සියවසේදී රුසියානු ජනතාවාදීන් විසින් ප්රථම වරට ප්රකාශ කරන ලද කලාවට හා චින්තනයට එරෙහි කෑ මොර ගැසීම නිර්-යටත් විජිතකරණයේ දර්ශනය විසින් භාරගෙන ඇත:”බූට්ස් සපත්තු කූට්ටමක් ශේක්ස්පියර්ගේ නාට්යයකට වඩා වටියි.” මෙම බූට් සපත්තු අවාසනාවන්තයන් සීතලෙන් ආරක්ෂා කිරීමෙහි ලා එලිසබෙතියානු නාට්ය වලට වඩා හොඳ පමණක් නොව, ඒවා සදාචාරාත්මකව ද උසස් ය: ඒවා බොරු නොකියයි. බූට්ස් සපත්තු තමන් කුමක්ද ඒ දෙය වෙයි: විශේෂිත සංස්කෘතියක නවීන නිෂ්පාදන. ඒවා තම සම්භවය භක්තිමත් ලෙස සඟවමින්, සෑම කෙනෙකුටම ඒවාට ගරු කිරීමට බල කරමින්, නිල කලා කෘති ලෙස ව්යාජව පෙනී නොසිටියි.ඉතින් ඔවුන්ගේ නිහතමානිකම පිළිබඳ හැඟීම ආදර්ශයක් ලෙස සේවය කළ යුතුය: කලාවට ප්රයෝගකරුවෙකු ලෙස ඉතිහාසගත වීමට අවශ්ය නැතිනම්, එය ෂේක්ස්පියර්ට පිටුපා බූට් සපත්තු ජෝඩුවට හැකි තරම් සමීප විය යුතුය.
'kathika' social, cultural and political review
Tagged සංස්කෘතික
මිනිසාගේ දෙවැනි මරණය: අලාන් ෆින්කල්ක්රෝත් ගේ “මනසේ පරාජය” කෘතිය ගැන සාකච්ඡාව– (6)
මිනිසාගේ දෙවැනි මරණය “මිනිසා තව දුරටත් තම භූගෝලීය සහ ඓතිහාසික සත්තාවේ එක් ආකාරයකට – එනම් වියුක්ත මානවවාදය මත පදනම් වූ යුරෝපීය ප්රජාතන්ත්රවාදය ට – පමණක් සහමුලින් පළායන්නේ යැයි අපට කිව හැකිද? ශීතල යුද්ධයේ අවසානයත් සමග ඉතිහාසය අවසන් විණැයි ෆුකුයාමා ලිබරල්වාදී දේශපාලන ව්යාපෘතිය ලොව දේශපාලන විකාශනයේ අවසානය යැයි යෝජනා කළද අද වන විට යුරෝපීය ප්රජාතන්ත්රවාදය බටහිරමත්…
අන්තෝනිඕ ග්රාම්ස්චි කෙටි හැඳින්වීමක් – ආචාර්ය නිව්ටන් ගුණසිංහ (දෙවැනි කොටස)
නිව්ට්න් ගුණසිංහ ලංකාව බිහි කළ ප්රථම මාක්ස්වාදී මානව විද්යාඥයා වශයෙන් පිළිගැනේ.මාක්ස්වාදී න්යාය ක්ෂේත්ර පර්යේෂණ සමග සම්බන්ධ කරමින් ප්රබල මාක්ස්වාදී මානව විද්යා ශාස්ත්රීය සම්ප්රධායක් ලංකාවේ ආරම්භ කලේ ඔහුය. නිව්ට්න් ගුණසිංහ 1946 අප්රියෙල් 5 දින නාවලපිටියේ උපත ලබා ගම්පොල වික්රමබාහු මධ්ය මහා විද්යාලයෙන් ද්වීතීක අධ්යාපනය ලබා 1963 දී පේරාදෙණිය විශ්ව විද්යාලයට ඇතුලත්ව මහාචාර්ය ගණනාථ ඔබේසේකර, රැල්ෆ් පීරිස් වැනි ප්රවීණයන් යටතේ සමාජ විද්යාව හැදැරීය. 1973 දී ඕස්ට්රේලියාවේ මොනෑෂ් විශ්ව විද්යාලයෙන් ශාස්ත්රපති උපාධිය ලබා ගත් ඔහු ආචාර්ය උපාධිය සඳහා අධ්යයනය කිරීමට සුප්රකට මාක්ස්වාදී මානව විද්යාඥයෙකු වූ මැක්ස් ග්ලක්මන් ආධිපත්ය හෙබවූ මැන්චෙස්ටර් විශ්ව විද්යාලයේ මානව විද්යා අංශයට සම්බන්ධ වීය. එසමයෙහි මැක්ස් ග්ලක්මන් ගේ කැමැත්ත වූයේ…
අන්තෝනිඕ ග්රාම්ස්චි කෙටි හැඳින්වීමක් – ආචාර්ය නිව්ටන් ගුණසිංහ
අන්තෝනිඕ ග්රාම්ස්චි කෙටි හැඳින්වීමක් – ආචාර්ය නිව්ටන් ගුණසිංහ (පළමුවන කොටස) නිව්ට්න් ගුණසිංහ ලංකාව බිහි කළ ප්රථම මාක්ස්වාදී මානව විද්යාඥයා වශයෙන් පිළිගැනේ.මාක්ස්වාදී න්යාය ක්ෂේත්ර පර්යේෂණ සමග සම්බන්ධ කරමින් ප්රබල මාක්ස්වාදී මානව විද්යා ශාස්ත්රීය සම්ප්රධායක් ලංකාවේ ආරම්භ කලේ ඔහුය. නිව්ට්න් ගුණසිංහ 1946 අප්රියෙල් 5 දින නාවලපිටියේ උපත ලබා ගම්පොල වික්රමබාහු මධ්ය මහා විද්යාලයෙන් ද්වීතීක අධ්යාපනය ලබා 1963 දී පේරාදෙණිය විශ්ව විද්යාලයට ඇතුලත්ව මහාචාර්ය ගණනාථ ඔබේසේකර, රැල්ෆ් පීරිස් වැනි ප්රවීණයන් යටතේ සමාජ විද්යාව හැදැරීය. 1973 දී ඕස්ට්රේලියාවේ මොනෑෂ් විශ්ව විද්යාලයෙන් ශාස්ත්රපති උපාධිය ලබා ගත් ඔහු ආචාර්ය උපාධිය සඳහා අධ්යයනය කිරීමට සුප්රකට මාක්ස්වාදී මානව විද්යාඥයෙකු වූ මැක්ස් ග්ලක්මන් ආධිපත්ය හෙබවූ මැන්චෙස්ටර් විශ්ව විද්යාලයේ මානව…
“ අපේ ජාතිය, අපේ සාහිත්යය, අපේ භාෂාව ඒවා අපේය, ඒවා අපමය, එපමණක් ප්රමාණවත් “
බදාදා සටහන අලාන් ෆින්කල්ක්රෝත් ගේ The Defeat of the Mind * (මනසේ පරාජය) කෘතිය පිළිබඳ සාකච්ඡාවකට සටහන් – දෙවැනි කොටස ෆින්කල්ක්රෝත් තවදුරටත් මෙසේ කියයි: ජීවගුණය පිළිබඳ අදහස් මුල් බැස ගනියි ජූලියන් බෙන්ඩා 1926 දී The Treason of the Intellectuals (බුද්ධිමතුන්ගේ ද්රෝහීත්වය ) නමැති පොත පළ කළේය. එහි විෂය වූයේ “ලොවට අධ්යාපනය දෙන්නන් සතු සදාචාර මතියන් හි මහා විපර්යාසයක් ” යන්නයි. යුරෝපීය බුද්ධිමතුන් සාමුහික ආත්මයේ අද්භූත ගැඹුර පිළිබඳ ගනිමින් සිටි උද්යෝගිමත් උනන්දුව පිළිබඳ බෙන්ඩා කනස්සල්ලට පත්වීය. මනසේ කටයුතු කිරීමට තෝරාගනු ලැබූ අය විශ්වීයවාදය ප්රතික්ෂේපකරමින් සහ සුවිශේෂතාවන් උත්කර්ෂයට පමුණුවමින්, එක් ජනකායක් වෙනත් එකකින් වෙනස් කළ ගුණාංග කෙරෙහි අවධානය යොමු කරමින් තමන්ගේ ඉපැරණි…
ශ්රේෂ්ඨ කෘතීන් නිර්මාණය කිරීමත් බුලත් හැපීමත් දෙකම ‘සංස්කෘතික‘ වීම
බදාදා සටහන ශ්රේෂ්ඨ කෘතීන් නිර්මාණය කිරීමත් බුලත් හැපීමත් දෙකම ‘සංස්කෘතික‘ වීම අලාන් ෆින්කල්ක්රෝත් ගේ The Defeat of the Mind * (මනසේ පරාජය) කෘතිය පිළිබඳ සාකච්ඡාවකට සටහන් – පළමු කොටස අලාන් ෆින්කල්ක්රෝත් තම කෘතිය පාඨකයාට හඳුන්වා දෙන්නේ පහත සඳහන් පරිදි ය. “ ෂොන්-ලුක් ගොඩා (Jean-Luc Godard) ගේ විව්ර ස වි (vivre sa vi, ‘ඇගේම ජීවිතය ජීවත් වීමට‘) නමැති චිත්රපටියේ දාර්ශනිකයාගේ චරිතය රඟන බ්රයිස් පරේන් ඔහු වඩා උසස් ජීවිතය ලෙසින් ද හඳුන්වන මනසේ ජීවිතය එදිනෙදා ජීවිතය සමඟ සසඳයි. බටහිර ශිෂ්ඨාචාරයේ මූලික ගොඩනැඟුම් ගලක් වන මෙම ධූරාවලීය විශිෂ්ඨභාවය හැමවිටමත් සභංගුර බිමෙක පිහිටා තිබී ඇත. අදටත් මෙය අතිමහත් විවාදයක් අවුස්සාලයි. කෙසේ වුවත් මෑතකදී පක්ෂ…